Dudak yarığı ameliyatı için en uygun zaman doğumdan 3 ay sonrasıdır. Damak yarığı ise 6 ay ile 18 ay arasındaki zaman diliminde yapılmalıdır. Bu beklemelerin sebepleri, onarılacak bölgede yeterli doku gelişiminin beklenmesi, bebeğin alacağı anesteziye uygun kiloya (4.5-5 kilo) erişmesidir. Dudak yarığı 3 aydan sonra herhangi bir zaman yapılabilse de, damak yarığının çocuk konuşmaya başlamadan onarılması şartı vardır. Ameliyatlar tam teşekküllü bir hastanede, ameliyathanede ve genel anestezi ile yapılır. Her iki ameliyatta 1.5-2 saat sürer. Hastalar ameliyattan bir gün sonra taburcu edilir. Dudak yarığı ameliyatından sonra bebeğin mümkün olduğu kadar ağlamamasına dikkat edilir. Damak yarığı ameliyatından sonra bir kaç saat serum ile beslenen bebeğe daha sonra kaşık ile tortusuz sıvı mamalar verilir.
Her iki ameliyatta da bebeğin ellerine boksör eldiven giydirilerek eli ile ameliyat yerini kaşıması önlenmelidir. Damak yarığı ameliyatlarının bir kısmında daha sonra ufak açıklıklar kalabilmektedir. Fistül denen bu açıklıkları kapamak için ikinci bir ameliyat gerekebilir. Damak yarığında atılan dikişler kendiliğinden eriyen dikişler olduğundan alınmaları gerekmez. Dudak yarığında ise izin en az kalması için erimeyen ince ipliklerle dikişler atılır. Bu dikişler bir hafta içinde alınır. Başlangıçta dikiş izleri kızarıktır, belirgindir fakat haftalar aylar içinde izler soluklaşacaktır.
Damak yarığında, ortadaki açıklık, yanlardaki sağlam damak mukozası kullanılarak kapatılır. Fistül (ufak delikler) oluşma ihtimali her zaman vardır. Fistül oluştuğu taktirde bir süre kendi kapanması için beklenebilir, yada fistül kapatma ameliyatı yapılır.
Dudak yarığının özel onarım şekilleri vardır. Onarımda yarığın her iki tarafındaki sağlam dudak dokusu kullanılır.
Dudak yarığında amacımız izin mümkün olduğu kadar az olduğu, dudak kasının doğru şekilde onarıldığı, hem estetik açıdan hem de fonksiyonel açıdan başarılı sonuçlar elde etmektir. Sağdaki bebek resminde görüldüğü üzere filtrumun doğru onarılması (1), filtrumun her iki yanındaki çıkıntıların oluşturulması (2 ve 3), dudak orta hattaki dolgunluğun sağlanması (4), burundaki deformasyonun anatomiye uygun onarılması (5) şarttır… Ayrıca dudağın iç katmanlarında yer alan dudak kası da doğru onarılmalıdır. Bu kas onarılmazsa dudak hareketleri sağlıklı olmaz.
Dudak damak yarığında, bebeğin doğru beslenmesi ve ameliyatın zamanında yaptırılması sadece ilk adımlardır. İleride ikinci, hatta üçüncü ameliyatların gerekebileceğini aile bilmelidir. Çocuğun konuşması herşeye rağmen bozuk gelişmişse konuşma terapisi gerekebilir. Diş etinde ve dişlerde eksikler varsa ortodontik tedavi gerekir.
