Saç dökülmesi her yaş ve cinste görülebilir. Toplumda erkeklerde daha sıktır ve 40 yaşına kadar olan erkek toplumunda erkeklerin yüzde 40’ı saç dökülmesinden şikayetçidir. Saç dökülmesinin erkeklerde daha sık olmasının sebebi hormonlardır. Erkeklik hormonu olan androjenin kıllar üzerine büyük etkisi vardır. Androjen, kılların vücuttaki dağılımını, kalınlıklarını, büyüme hızlarını etkiler. Kıl köklerinde bu hormona duyarlılık fazla ise erken yaşta saç dökülmesi başlar. Burada hormonun fazlalığı yada azlığı önemli değildir; önemli olan kıl köklerinin hormonlara karşı aşırı duyarlı olmasıdır. Bunun yanında erkeklerde ensedeki saç kökleri, hormonlara karşı her zaman şakaklardaki saç köklerinden daha dirençlidir. Bu yüzden erkeklerde saç dökülmesi genellikle şakaklardan başlar, ve ensedeki saç kökleri dökülmez. Saç ekiminin mantığı da budur: ensedeki, dökülmeye dirençli saç köklerinin alınıp saç dökülmesi olan yere ekilmesidir.

Saç dökülmesi başladıktan sonra kişi, bir süre hızla saç kaybeder ve daha sonra saç kaybı yavaşlar. Kişi saçlarının halen döküldüğünü, fakat eskisi kadar fazla dökülmediğini ifade eder. Saç ekimine aday kişilerde saç dökülmesinin yavaşlamış olması istenir. Hızla saçı dökülen bir kişiye saç ekildiğinde saç dökülmesi devam edeceğinden istenmeyen görüntüler elde edilebilir.

Saç ekiminde, ensedeki saç kökleri kullanıldığından bu bölgede yeteri kadar sağlıklı saç bulunmalıdır. Ayrıca ekim yapılacak alandaki cildin de sağlıklı olması gerekir. Örneğin başının belli bir bölgesi yanmış ve bu yüzden bu bölgede saç çıkmayan hastalara yapılacak saç ekimi çok iyi sonuç vermeyebilir. Yanıklı alanda kan dolaşımı sağlıklı değilse ekilen saç kökleri tutmayabilir. Bu gibi hastalara, daha iyi sonuç verecek alternatif tedavi yöntemleri mevcuttur.

Saç dökülmesinin sebeplerini şöyle özetleyebiliriz:

I) Bazı deri hastalıkları :
Telojen effluvium
Androgenic alopecia
Alopecia Areata
Tinea Capitis
Travmatik Alopesi
Cutenous Lupus
Lichen Planus
Folliculitis
Folliculitis Decalvans
Pseudo pelade
Linear Scleroderma

II) Bazı ilaçlar :
Antimitotikler
Heparin
Carbimazolene
İsotretionin
Beta blokerlar
Amfetaminler
Warfarin
Propylthiouvacil
Vitamin A
Etretinate
Levodepo
Talyum

III) Sistemik Hastalıklar :
Ateşli hastalıklar
Lupus Erythematosus
Sekonder sifiliz
Hypotiroidi
Hipertiroidi
Protein, demir, biotin, çinko eksiklikleri
AIDS
Lupus Erythematosus
Sarkoidosis
Cutanous metastas

IV) Doğal saç dökülmesi :
Ömrünü tamamlamış saçın kendiliğinden dökülmesi (günde 100 saç teline kadar dökülme normal kabul edilir)
Dış etmenlerle olan saç dökülmesi (fırça, şampuan, yıkama ile)
Yenidoğanda olan saç dökülmesi
Hamilelikte olan saç dökülmesi

V) Beslenme yetersizliğine bağlı saç dökülmeleri :
Açlık
B12 Vitamini eksikliği
Fe eksikliği
A Vitamini Fazlalığı
Bakır eksikliği
Biotin yetersizliği
Esansiyel yağ asitleri
Çinko, demir, bakır, selenyum ve mangenez gibi eser elementlerin besinlerle yetersiz alımı

VI) Strese ve ruhsal rahatsızlıklara bağlı saç dökülmesi :
Psikosomatik rahatsızlıklar, günlük hayatın stresi, anksiyete, depresyon ve psikonevrozlar gibi rahatsızlıklar sonucu saç dökülmesi görülebilir.

VII) Yanlış kozmetik uygulamalar sonucu oluşan saç dökülmesi :
Uygun olmayan sampuan, saç boyası, jöle gibi kozmetik ürünler kullanılması, saçın aşırı taranması, sık sık perma yaptırılması, boyatılması, özellikle tatil yörelerinde saçın sıkı sıkı örülmesi sonucu oluşan saç dökülmesi.

IIX) Genetik hastalıklara bağlı saç dökülmesi :
Erkek tipi saç dökülmesi bu hastalıklara bir örnektir.

IX) Hormonal etkenlere bağlı saç dökülmesi :
Erkeklik hormonlarına olan duyarlılık sonucu gelişen saç dökülmesi (hem kadında hem erkekde görülebilir).
Hamilelik sonrası olan saç dökülmesi.

X) Otoimmün hastalıklara bağlı saç dökülmesi :
Vücudun kendi saç köklerine karşı immün bağışıklık göstermesi sonucu oluşan kelliklerdir. Bu rahatsızlıkta vücuttaki tüm kıllar dökülür ve saç ekimi ile saç restorasyonu olanaksızdır.

KAÇ TİP SAÇ DÖKÜLMESİ VAR?

Genel olarak hormonal sebeplerle gelişen ve saç ekimi ile düzeltilebilen saç dökülmeleri kadın tipi ve erkek tipi olmak üzere iki tiptir:

1-ERKEK TİPİ SAÇ DÖKÜLMESİ (ANDROJENİK ALOPESİA) :

Erkeklerdeki saç dökülmesinin genetik özelliği vardır, erkeklik hormonları ile ilişkilidir ve belli bir şekli, ilerleyişi vardır. Kadındaki saç dökülmesi ise daha farklıdır. Erkek tipi kellikde saç dökülmesi 18-20 yaşlarında başlar (30-35 yaş gibi geç dönemlerde de başlayabilir). Saç, önce alından ve tepe bölgesinden dökülmeye başlar ve saçsız alanın gitgide genişlemesiyle alın ve tepedeki saçsız kısımlar birleşir. Dökülecek saçlar öncelikle incelir, boyları kısalır ve ileriki saflarda dökülmeye başlar. En ileri safhalarda sadece iki kulak arkasında ve ensedeki saçlar kalır. Herkesde kellik bu aşamaya kadar ilerleyecek diye bir kural yoktur. Dökülme ilk yıllarda hızlıdır, daha sonra yavaşlar. Saç ekme yapılacaksa dökülmenin azaldığı bu dönemde yapılmalıdır.

2-KADIN TİPİ SAÇ DÖKÜLMESİ:
Saç dökülmesi genellikle erkeklerin bir rahatsızlığı olsa da kadınlarda da görülebilir. Dökülme erkeklerdeki gibi şakaklardan ve alından başlamaz, fakat tepe noktası kadınlarda da saçın sık döküldüğü bir alandır. Genellikle saç dökülmesi erkeklerdeki gibi belli bölgelerde yoğunlaşmaz ve genellikle yaygındır ve ilerleyici değildir. Yani bir bölgede başlayıp diğer alanlara ilerlemez. Bu yüzden erkeklerdeki kadar belirgin değildir, farkedilmesi zordur. Kadınlarda saç dökülmesi genellikle erkeklerden daha geç yaşlarda ortaya çıkar ve yine erkeklerdeki gibi hormonal sebeplere bağlıdır. Doğum kontrol haplarının kullanıldığı dönemlerde, menapoz öncesi yada sonrası, gebelik sonrası, stresli dönemlerde, depresyon sonucu görülebilir. Yaş olarak genellikle 20’li yaşların sonu ile 40’lı yaşlarda görülür. Bazen de altta yatan başka bir sebep vardır ve araştırılması gerekir. Bu sebepler şunlar olabilir:

1- Hormonal rahatsızlıklar (örneğin bazı yumurtalık ve böbreküstü bezi tümörleri gibi erkeklik hormonu salgılayan tümörlerde).
2- Tiroid bezinin rahatsızlıkları (hipotiroidi gibi).
3- Demir eksikliği ve kansızlık.
4- Çinko Eksikliği.
5- stres ve psikolojik rahatsızlıklar.
6- Şiddetli ateşli hastalıklar.

HAMİLELİKTE OLUŞAN SAÇ DÖKÜLMESİ

Hamilelikte oluşan hormonal değişiklikler sonucu, doğumdan 3-9 ay sonra bayanların %50’sinde saç dökülmesi görülür. Buna telogen effluvium denir. Bu saç dökülmesi yaklaşık 6 ay devam eder ve dökülme hızı azalarak durur. Dökülmenin sebebi, hamilelik boyunca hormonal etkilerle saç dökülmesinin yavaşlamasıdır. Doğum gerçekleşip, hamilelik son bulunca, 9 ay boyunca normal büyüme-dökülme evreleri yavaşlamış saçlar hızla dökülmeye başlar. Doğum kontrol hapı kullanan bayanlarda da hap kullanmayı kestiklerinde aynı şekilde saç dökülmesi görülebilir. Erkek tipi saç dökülmesinden farklı olarak dökülme yaygındır ve belli yerlerde diğer bölgelere göre daha fazla dökülme olmaz. Ayrıca dökülen saçlar da, daha sonra büyümeye başlar, yani hamilelik sonucu oluşan saç dökülmesi ilerleyici değildir ve kellikle sonuçlanmaz. Bu tamamen normal bir süreçtir ve kendiliğinden düzelir.

SAÇ DÖKÜLMESİNİN DERECELENDİRİLMESİ

Saç dökülmesi uluslararası kabul görmüş olan Norwood-Hamilton sınıflamasına göre değerlendirilir. Bu tabloya göre saçınızın ne derece döküldüğü ve ne kadar saç ekilmesi gerektiği kabaca hesaplanabilir.

SAÇ DÖKÜLMESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Kişi, saç dökülmesi açısından değerlendirilirken kişinin yaşı, cinsiyeti, dökülmenin başlangıç yılları, ilerleyici olup olmadığı, altta yatan bir hastalık olup olmadığı önemlidir. Doktorunuzla ilk muayenenizde bu konular değerlendirilir. Saç ekme işlemine uygun olup olmadığınız genel olarak belli olur. Hangi bölgelere kaç saç kökü ekileceği belirlenir. Öncelikli alanlar, ikinci planda kalan alanlar belirlenir. Ayrıca saçın alınacağı alan da değerlendirilmektedir. Bu bölgeden ne kadar saç kökü alınacağı, ne şekilde kapatılacağı belirlenir. Nadiren bazı testlerin yapılması gerekebilir. Bu testler:

Biyopsi
Saç Çekme(hair pull)
Saç Koparma (hair pluck-tikogram)
Saç Büyümesinin Ölçülmesi
Fototrikogram
Polarize ışık ile inceleme